احترام پدربزرگ واجب است
فورد فیلمساز درخشانی است که زندگی کم‌حاشیه‌ای داشته، جزو فیلمسازهایی است که سینما را پایه‌ریزی کرده‌اند، جزو تیم گودبردارها و آرماتوربندها و فونداسیون‌ریزان ساختمان سینماست
خسرو دهقان
راجع به جان فورد صحبت کردن یک‌جور کار سهل و ممتنع است. حرفی نیست برای گفتن. برعکسش هم صادق است؛ میلیاردها حرف و نکته و سخن نگفته. که البته مقدار و تعداد چیزهایی که می‌شود درباره فورد گفت انتها و حد ندارد. من سال‌ها پیش چیزی درباره راز سادگی او نوشتم و هنوز هم معتقدم راز سادگی فورد در اصیل بودن او است. در هنرمند بودنش است. در اعتماد به نفسش است. در شخصیتش است. آدم‌ها با هم تفاوت دارند ولی آن چیزی که آدم‌ها را از هم جدا می‌کند «دی‌ان‌ای» است. شخصیت آدم‌هاست که هر کدام را به مسیری می‌کشاند. در مورد فورد ذات و تبار اوست که کمکش می‌کند. سادگی روستایی‌وار و شخصیت بدون غل‌وغش او است. بخشی از رفتارهای آدمی به خاطر پس‌زمینه ذهنی و اقلیم و ذات و رگ و ریشه است، بخشی نیز به خاطر «دی‌ان‌ای». فورد همیشه آن بالاها قرار دارد، بالابلندتر از هر بلندبالایی. مثل پدربزرگ آدم که خواسته، ناخواسته به او احترام می‌گذاریم؛ نه به حسب ضرورت و سنت خانواده. که خود پیرمرد، جنس شخصیتش، احترام‌برانگیز است.
او یک‌جور شخصیت کلاسیک است، شخصیت ماندگار. یک پدیده استثنائی است. خودش در جایی گفته: “اسمم جان فورد است و وسترن می‌سازم.” نه اینکه دیگر فیلم‌هایش بد باشند اما اگر بخواهیم دقیق صحبت کنیم، فورد در وسترن حرف اول و آخر را زده. از نوجوانی شروع کرده، از سینمای صامت. تبار ایرلندی دارد و تمایلات چپ در آغاز. خیلی زود مقبول دو گروه می‌شود: «تماشاگر عام» و «منتقدان». این پدیده‌ای منحصر به فرد است. درواقع بعد از سه، چهار فیلم اول، تماشاگران برایش صف می‌بندند و منتقدان ستایشش می‌کنند. از فیلمسازهایی است که ارتباطی با تئوری مولف ندارد؛ یعنی محصول آن جوانان معروف بعد از جنگ جهانی دوم – تروفو، گدار، شابرول و… – نیست، از…
برای خواندن ادامه این مطلب با ما در کرگدن ۱۲۳ همراه باشید
بازدیدها: ۸۵۰
